PPS 1 września 2019 r. w Piotrkowie Trybunalskim
Z okazji 80-tej rocznicy wybuchu II Wojny Światowej Delegacja Piotrkowskich Socjalistów oddała hołd wszystkim obrońcom Polski.
OKR Polskiej Partii Socjalistycznej z Piotrkowa Trybunalskiego złożyła wieńce przed Grobem Nieznanego Żołnierza, przed Pomnikiem Wdzięczności „Za Wolność i Lud”, na Cmentarzu Wojennym i przed pomnikiem upamiętniającym bitwę Armii Prusy na przedpolach Piotrkowa. Uczczono również wielki wkład Polskich Socjalistów w obronę niepodległości.
17 stycznia 2018 r. - rocznica wyzwolenia lewobrzeżnej Warszawy
Zapomniana rocznica: 17 stycznia 1945 r. do lewobrzeżnej Warszawy weszły pierwsze oddziały I. Armii Wojska Polskiego i Armii Czerwonej... Główne siły I. Armii WP – 1, 3 i 4. Dywizje Piechoty - nacierały od strony Warki, zaś 6. Dywizja Piechoty przekroczyła Wisłę na wysokości Śródmieścia. To jej żołnierze byli pierwszymi, którzy weszli do zrujnowanej stolicy. Nieco później doszła 2. Dywizja Piechoty, która przeprawiała się w okolicach Jabłonny oraz pozostałe sity I. Armii. (,,,)
... 19 stycznia, wzdłuż zniszczonych Alej Jerozolimskich przeszła defilada 1 Armii WP. Do ruin Warszawy zaczęli stopniowo wracać mieszkańcy. (...)
... Ponieważ Warszawę wyzwoliły niewłaściwe siły, z puntu widzenia dziś rządzących Polską, lansujących pisanie historii na nowo, rocznicy tej nie poświęca się wiele uwagi, a same nazwy wyzwolicielskich formacji są wymazywane z pamięci. O 17 stycznia pamiętają jednak kombatanci - weterani I. Armii WP oraz Armii Ludowej. Przy Grobie Nieznanego Żołnierza oraz na Cmentarzu-Mauzoleum Żołnierzy Armii Czerwonej w Warszawie zostały złożone wieńce.
Więcej >>>
10 lutego 2018 roku - Deklaracja Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej
w sprawie obchodów 100 lecia niepodległości Polski w roku 2018
11 listopada każdego roku Polska obchodzi Święto Niepodległości. Święto to obchodzi również Polska Partia Socjalistyczna. Walka o odzyskanie niepodległości była jednym z dwóch podstawowych założeń programowych PPS, kiedy powstawała w dniu 17 listopada 1892 roku na Kongresie w Paryżu.Na czele długiej listy aktywnych twórców Polski Niepodległej znajdują się czołowe postaci PPS: Bolesław Limanowski, Edward Abramowski, Józef Piłsudski, Ignacy Daszyński i wielu innych. (...)
... Pierwsze rządy po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, kierowane przez socjalistów: Ignacego Daszyńskiego (1918) i Jędrzeja Moraczewskiego (1918-1919), stworzyły postępowy program odrodzenia Polski i jej rozwoju, który rzutował w dalszych latach na kierunki organizacji życia społecznego i gospodarki II RP. (...)
listopad 2017 r. - W listopadzie 2017 roku minie 125 lat od utworzenia Polskiej Partii Socjalistycznej
W dniach 17–23 listopada 1892 roku w Paryżu odbył się zjazd przedstawicieli ugrupowań socjalistycznych działających na ziemiach polskich. Tak zwany Zjazd Paryski uznaje się za początek istnienia Polskiej Partii Socjalistycznej.
W dniu 23 czerwca 2017 roku Prezydium Rady Naczelnej i CKW Polskiej Partii Socjalistycznej przyjęło pełną koncepcję obchodów 125-lecia PPS. Jesienią 2017 roku zorganizowane zostaną 4 konferencje merytoryczne dotyczące roli i udziału PPS i ludzi PPS w odzyskaniu niepodległości przez Polskę w roku 1918, jak też odbudowy kraju po zniszczeniach II wojny światowej.
Uroczyste posiedzenie Rady Naczelnej PPS z okazji rocznicy połączone z konferencją merytoryczną planowane jest na 9 grudnia 2017 roku.
15 października 2017 r. - Dwustulecie śmierci Tadeusza Kościuszki - polskiego i amerykańskiego generała, uczestnika wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych (1775–1783), Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej w czasie insurekcji kościuszkowskiej (1794).
styczeń-luty 2017 r. - 80 lat temu, 31 stycznia 1937 roku rozpoczął się XXIV Kongres PPS - tzw. radomski
W dniach od 31 stycznia do 2 lutego 1937 roku w Radomiu obradował XXIV Kongres PPS. W dniu 2 lutego Kongres jednogłośnie przyjął nowy program działania partii nazwany później „programem radomskim”. W lutym minęło 80 lat od uchwalenia nowego programu PPS w Radomiu.
Kongres PPS w Radomiu odbywał się w czasie gdy Polską rządziła „sanacja” ale już nie żył Józef Piłsudski (zm. 12. 5. 1935). Nie żył także wieloletni Przewodniczący, a później Honorowy Przewodniczący PPS Ignacy Daszyński (zm. 31. 10. 1936).
„Program radomski” był dziełem młodszych działaczy PPS. Wśród nich był także syn Ignacego Daszyńskiego. Program PPS przyjęty na Kongresie w Radomiu wyraża ideowe i polityczne dążenia Ignacego Daszyńskiego.
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
10 listopada 1918 r. (niedziela) - Józef Piłsudski, Komendant polskich legionów, uwolniony z twierdzy Magdeburg przez władze niemieckie w przeddzień abdykacji cesarza Niemiec Wilhelma II, wraz z Kazimierzem Sosnkowskim, przyjechał pociągiem do Warszawy.
11 listopada 1918 r. (poniedziałek) - Dekret Rady Regencyjnej do narodu polskiego o przekazaniu władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu:
"Wobec grożącego niebezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, dla ujednostajnienia wszelkich zarządzeń wojskowych i utrzymania porządku w kraju, Rada Regencyjna przekazuje władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu. Po utworzeniu Rządu Narodowego, w którego ręce Rada Regencyjna, zgodnie ze swymi poprzednimi oświadczeniami, zwierzchnią władzę państwową złoży, Brygadier Józef Piłsudski władzę wojskową, będącą częścią zwierzchniej władzy państwowej, temuż Rządowi Narodowemu zobowiązuje się złożyć, co stwierdza podpisaniem tej odezwy.
Dan w Warszawie, dnia 11 listopada 1918 roku. Aleksander Kakowski, Józef Ostrowski, Zdzisław Lubomirski, Józef Piłsudski
"
11 listopada był dniem wielkiej manifestacji sił lewicy w Warszawie. Wtedy też Piłsudski ukazał się entuzjastycznym tłumom. Wygłosił przemówienie, ale nie przyjął oferowanego mu sztandaru PPS twierdząc, że nie może przyjąć symbolu jednej partii, gdyż pragnie reprezentować cały naród. 13 listopada 1918 r. (środa) - szefowi rozwiązanego rządu lubelskiego Ignacemu Daszyńskiemu Piłsudski powierzył misję tworzenia nowego gabinetu. Zakończyła się ona jednak niepowodzeniem, przede wszystkim z powodu sprzeciwu stronnictw prawicowych, zwłaszcza Narodowej Demokracji.
18 listopada 1918 r. (poniedziałek) - pierwszy oficjalny rząd niepodległej Polski utworzył inny socjalista Jędrzej Moraczewski, który nie wzbudzał tak wielkich obaw prawicy, jak Daszyński.
22 listopada 1918 r. (czwartek) - nowy rząd opracował, a Piłsudski zatwierdził "Dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej". Na mocy tego dekretu, który był swego rodzaju ustawą zasadniczą, Piłsudski obejmował, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa "Najwyższą Władzę Republiki Polskiej".
6 - 7 listopada 2016 r. - 98 lat od utworzenia Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej
6 listopada 1918 r. (środa) - Wieczorem, w lubelskim teatrze "Rusałka" odbył się wielki wiec robotniczy, zorganizowany przez PPS-Frakcję. Na wiecu poparto dekret Rady Delegatów Robotniczych o wprowadzeniu ośmiogodzinnego dnia pracy; ponadto uchwalono rezolucję o obaleniu Rady Regencyjnej, powołaniu rządu Republiki Ludowej i utworzeniu Milicji Ludowej. Dla poparcia tych żądań na następny dzień (7 listopada) zaplanowano strajk powszechny i manifestację robotniczą od Placu Bychawskiego do Śródmieścia. Tego samego dnia wieczorem ukazał się komunikat, w którym wzywano POW do zorganizowania i poparcia rządu narodowego. W nocy rozpoczęto drukowanie manifestu i proklamacji Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej.
7 listopada 1918 r. (czwartek) - O 4 w nocy Stanisław Thugutt i Medard Downarowicz wyruszyli do Koszar Świętokrzyskich (ob. budynek główny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego), w celu pozyskania przebywających tam żołnierzy, którzy kilka dni wcześniej złożyli przysięgę na wierność Radzie Regencyjnej. O świcie miasto było już oplakatowane odezwami Rządu Ludowego. Na Placu Katedralnym odbyła się przysięga na wierność nowej władzy; złożyło ja wojsko, Milicja Ludowa, a nawet endecka Straż Obywatelska. Rotę przysięgi ułożył Stanisław Thugutt. Późnym południem do Lublina przyjechali politycy z Krakowa: Daszyński, Witos i Stapiński. Późnym wieczorem odbyło się pierwsze posiedzenie nowego rządu. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami premierem wybrano Ignacego Daszyńskiego.
31 lipca 2015 r. - 135 lat od urodzin Zygmunta Żuławskiego - wybitnego działacza Polskiej Partii Socjalistycznej.
W wieku 21 lat został członkiem Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego (w latach 1911–1918 członek Komitetu Wykonawczego PPSD), a w latach 1905–1908 został sekretarzem Krajowej Komisji Zaw. w Galicji. Od 1905 był też prezesem krakowskiej Kasy Chorych, a po 1918 prezesował ogólnopaństwowemu związkowi tej organizacji. Po odzyskaniu niepodległości: od 1919 działał w PPS i był członkiem jej władz (w latach 1919–1939 członek Rady Naczelnej PPS, w latach 1924–1928 wiceprzewodniczący, w latach 1937–1939 przewodniczący Rady Naczelnej, w latach 1922–1939 członek CKW PPS), a od 1945 przewodniczącym Rady Naczelnej i CKW. W latach 1919–1935 byl posłem na Sejm RP.(W 1930 - v-ce Marszałek Sejmu), a od 1946 posełem do KRN i od 1947 — do Sejmu Ustawodawczego po II wojnie światowej.
Czerwiec 2015 r. - 110 lat od robotniczego powstania w Łodzi w czerwcu 1905 roku - Zapomniana rewolucja z początku XX w.
W czerwcu 1905 r. na ulicach Łodzi stanęły barykady. Krwawo stłumione powstanie było ważnym momentem rewolucji, z jakiej wyłoniło się nowoczesne polskie społeczeństwo i XX-wieczna Europa. Mimo dziejowego znaczenia wydarzenia te praktycznie nie istnieją w świadomości historycznej Polaków.
Luty 2015 r. - Bolesław Limanowski - nestor polskiego socjalizmu, działacz niepodległościowy, historyk i socjolog
W lutym 2015 roku mija 80 lat od śmierci Bolesława Limanowskiego, a w październiku 180 lat od jego urodzin. Od końca XIX wieku był legendą, żywą tradycją okresu powstań, a równocześnie pionierem socjalizmu niepodległościowego. Jego żarliwy patriotyzm uznawali nawet przeciwnicy polityczni. Wiele zyskiwał poprzez bezkompromisową postawę, budując na niej przez dziesiątki lat autorytet moralny.
13 listopada 1914 r. - 110. rocznica demonstracji PPS na Placu Grzybowskim w Warszawie
http://www.tvs.pl/informacje/
(…) W niedzielę 13 listopada 1904 r. pod kierownictwem stojącego na czele organizacji warszawskiej PPS Józefa Kwiatka zorganizowano kilkutysięczną demonstrację na Placu Grzybowskim. Zapowiadały ją odezwy "Do robotników", "Do młodzieży" i "Do ogółu ludności".
Jej przebieg tak przedstawiał prof. A Garlicki: Na podwórkach przy placu Grzybowskim i w okolicy rozlokowano kozaków i policję. Usiłowano powstrzymać napływających na plac ludzi, lecz bezskutecznie. W południe na placu i sąsiednich ulicach były już tłumy. Wezwania policji do rozejścia się nie dawały żadnych rezultatów. Gdy o 13 ludzie zaczęli wychodzić z kościoła, do stojącej przy wyjściu grupy około 60 bojowców podeszła siostra Stefana Okrzei i wyjęła spod bluzki czerwony sztandar z napisem "PPS. Precz z wojną i caratem. Niech żyje wolny, polski lud!" Okrzeja wzniósł sztandar i zaintonowano "Warszawiankę". Pochód ruszył w stronę ul. Bagno. W tym momencie z pobliskiej bramy wybiegło kilkudziesięciu policjantów. Płazując szablami tłum przedzierali się do sztandaru. Gdy jeden z policjantów sięgał już po sztandar, bojowcy zaczęli strzelać. Strzały były chaotyczne i niezbyt celne, ale wystarczyło to, by policjanci rzucili się do ucieczki. Po chwili szarża konna rozpędziła tłum. Przy sztandarze zostało około 20 bojowców, którzy ostrzeliwując się przedarli się do rogu Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej. Tam sztandar zwinięto i grupa się rozproszyła. Na placu Grzybowskim trwała nadal strzelanina, ale wojsko i policja szybko odzyskały przewagę. Aresztowano 413 osób. Bardzo wielu demonstrantów schroniło się do kościoła. Opuścili go dopiero po wielu godzinach uzyskawszy od oberpolicmajstra Karla Nolkena słowo honoru, że nic im nie grozi. Mimo to aresztowano jeszcze około 250 osób. (A. Garlicki "Józef Piłsudski 1867-1935")
W okolicach Placu Grzybowskiego jeszcze przez pewien czas gromadzili się demonstranci, padały także strzały w kierunku wojska i policji. Tłumy zbierały się na Marszałkowskiej, Wierzbowej, Nowym Świecie, Wielkiej, Zielnej i na Placu Aleksandra. Starcia trwały do wieczora.
W sumie 13 listopada 1904 r. na ulicach Warszawy zabitych zostało 6 demonstrantów, a 27 zostało rannych. Po stronie rosyjskiej również byli zabici i ranni, jednak oficjalnie straty poniesione tego dnia przez wojsko i policję nie zostały ujawnione.
6 - 7 listopada - 96 lat od utworzenia Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej
6 listopada 1918 r. (środa) - Wieczorem, w lubelskim teatrze "Rusałka" odbył się wielki wiec robotniczy, zorganizowany przez PPS-Frakcję. Na wiecu poparto dekret Rady Delegatów Robotniczych o wprowadzeniu ośmiogodzinnego dnia pracy; ponadto uchwalono rezolucję o obaleniu Rady Regencyjnej, powołaniu rządu Republiki Ludowej i utworzeniu Milicji Ludowej. Dla poparcia tych żądań na następny dzień (7 listopada) zaplanowano strajk powszechny i manifestację robotniczą od Placu Bychawskiego do Śródmieścia. Tego samego dnia wieczorem ukazał się komunikat, w którym wzywano POW do zorganizowania i poparcia rządu narodowego. W nocy rozpoczęto drukowanie manifestu i proklamacji Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej.
7 listopada 1918 r. (czwartek) - O 4 w nocy Stanisław Thugutt i Medard Downarowicz wyruszyli do Koszar Świętokrzyskich (ob. budynek główny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego), w celu pozyskania przebywających tam żołnierzy, którzy kilka dni wcześniej złożyli przysięgę na wierność Radzie Regencyjnej. O świcie miasto było już oplakatowane odezwami Rządu Ludowego. Na Placu Katedralnym odbyła się przysięga na wierność nowej władzy; złożyło ja wojsko, Milicja Ludowa, a nawet endecka Straż Obywatelska. Rotę przysięgi ułożył Stanisław Thugutt. Późnym południem do Lublina przyjechali politycy z Krakowa: Daszyński, Witos i Stapiński. Późnym wieczorem odbyło się pierwsze posiedzenie nowego rządu. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami premierem wybrano Ignacego Daszyńskiego.
22 lipca - 70. rocznica powstania Polski Ludowej
Mija właśnie 70. rocznica powstania Polski Ludowej. Polski, w której dokonało żywota pokolenie przedwojenne i urodziły się trzy następne. Dla trzech pokoleń Polska Ludowa była jedyną ojczyzną, jaką znali, lub pierwszą, którą poznali. Dziś te trzy pokolenia próbuje się wepchnąć do czarnej dziury. Ludzi mądrych, czasem skrajnie krytycznych, ale intelektualnie niezależnych, którzy o Polsce Ludowej potrafią myśleć inaczej niż państwowo narzucany schemat i jeszcze mają odwagę to mówić, jest coraz mniej. W przestrzeni publicznej coraz bardziej dominuje zglajszachtowana, propagandowa norma.
Po 1989 roku stworzona została ptężna infrastruktura służąca dezawuowaniu i ośmieszaniu tego, co było przedtem. Można powiedzieć, że uprzemysłowiono kłamstwo o poprzedniczce III Rzeczypospolitej. Poczynając od programów szkolnych i podręczników; poprzez media w całości niemal propagujące jedną wizję historii najnowszej naszego kraju, aż do instytucji państwowej – potężnej, bogatej i niestety płodnej. (...)
8 i 9 maja 1945 r. - Dzień Zwycięstwa
8 maja Europa Zachodnia, a 9 maja kraje byłego ZSRR obchodziły 69 rocznicę kapitulacji Trzeciej Rzeszy i zakończenia drugiej wojny światowej w Europie – Dzień Zwycięstwa. Polacy mają kłopot z tymi datami, bo choć nasz kraj jako pierwszy stawił czoło Hitlerowi i uczestniczył w zwycięskiej koalicji, wyszedł z wojny niesuwerenny, z przesuniętymi granicami i ustrojem narzuconym przez wschodniego sąsiada. Czy zatem można powiedzieć, że Polska wygrała wojnę?
8 i 9 maja działania wojenne kończą się dwiema kapitulacjami. Dzieje się to kilka miesięcy po Jałcie. Pojęcia „systemu jałtańskiego” oczywiście jeszcze nie było. W 1945 roku powstały dwa elementy nowego układu stosunków międzynarodowych, mimo że jeszcze trwały działania wojenne. Pierwszy to Karta Narodów Zjednoczonych – formalno-prawny system zbiorowego bezpieczeństwa. Co prawda, została ona przyjęta po kapitulacji, ale konferencja w San Francisco zaczęła się już w kwietniu. Drugim elementem był system jałtańsko-poczdamski, oparty na zasadzie równowagi sił i podziale stref wpływów. Polska znalazła się więc w dwóch segmentach systemu stosunków międzynarodowych: pod względem formalno-prawnym byliśmy państwem suwerennym. Ale o braku pełnej niepodległości zadecydował ten drugi segment – jałtańsko-poczdamski. Z punktu widzenia Karty Narodów Zjednoczonych była państwem suwerennym, natomiast jako podmiot i przedmiot systemu jałtańskiego była państwem o ograniczonej suwerenności. Z całą pewnością jednak Polska Rzeczpospolita Ludowa było to państwo polskie.
Niezależnie więc od tego, jak politycznie zakończyła się ta wojna, Polska ma prawo, wręcz obowiązek, występowania w gronie państw zwycięskich. Cel sojuszników – pobicie Trzeciej Rzeszy, został przecież osiągnięty.
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
10 listopada 1918 r. (niedziela) - Józef Piłsudski, Komendant polskich legionów, uwolniony z twierdzy Magdeburg przez władze niemieckie w przeddzień abdykacji cesarza Niemiec Wilhelma II, wraz z Kazimierzem Sosnkowskim, przyjechał pociągiem do Warszawy.
11 listopada 1918 r. (poniedziałek) - Dekret Rady Regencyjnej do narodu polskiego o przekazaniu władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu:
"Wobec grożącego niebezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, dla ujednostajnienia wszelkich zarządzeń wojskowych i utrzymania porządku w kraju, Rada Regencyjna przekazuje władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu. Po utworzeniu Rządu Narodowego, w którego ręce Rada Regencyjna, zgodnie ze swymi poprzednimi oświadczeniami, zwierzchnią władzę państwową złoży, Brygadier Józef Piłsudski władzę wojskową, będącą częścią zwierzchniej władzy państwowej, temuż Rządowi Narodowemu zobowiązuje się złożyć, co stwierdza podpisaniem tej odezwy.
Dan w Warszawie, dnia 11 listopada 1918 roku. Aleksander Kakowski, Józef Ostrowski, Zdzisław Lubomirski, Józef Piłsudski
"
11 listopada był dniem wielkiej manifestacji sił lewicy w Warszawie. Wtedy też Piłsudski ukazał się entuzjastycznym tłumom. Wygłosił przemówienie, ale nie przyjął oferowanego mu sztandaru PPS twierdząc, że nie może przyjąć symbolu jednej partii, gdyż pragnie reprezentować cały naród. 13 listopada 1918 r. (środa) - szefowi rozwiązanego rządu lubelskiego Ignacemu Daszyńskiemu Piłsudski powierzył misję tworzenia nowego gabinetu. Zakończyła się ona jednak niepowodzeniem, przede wszystkim z powodu sprzeciwu stronnictw prawicowych, zwłaszcza Narodowej Demokracji.
18 listopada 1918 r. (poniedziałek) - pierwszy oficjalny rząd niepodległej Polski utworzył inny socjalista Jędrzej Moraczewski, który nie wzbudzał tak wielkich obaw prawicy, jak Daszyński.
22 listopada 1918 r. (czwartek) - nowy rząd opracował, a Piłsudski zatwierdził "Dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej". Na mocy tego dekretu, który był swego rodzaju ustawą zasadniczą, Piłsudski obejmował, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa "Najwyższą Władzę Republiki Polskiej".
3 listopada - 77 lat od pogrzebu Ignacego Daszyńskiego 3 listopada 1936 r. odbył się w Krakowie, z udziałem wielu tysięcy ludzi, pogrzeb Ignacego Daszyńskiego, Premiera pierwszego po odzyskaniu w 1918 r. niepodległości Tymczasowego Rządu Republiki Polskiej. W dniu pogrzebu we wszystkich zakładach pracy miasta na 5 minut wstrzymano pracę. Ignacy Daszyński zmarł w Bystrej Śląskiej w nocy z 30 na 31 października 1936 r. Został pochowany na krakowskim Cmentarzu Rakowickim.
27-28 stycznia - 108 lat od wybuchu na ziemiach polskich Rewolucji 1905 r.
Na wiadomość o wydarzeniach "krwawej niedzieli" w Petersburgu (22 I 1905) społeczeństwo Królestwa odpowiedziało strajkiem powszechnym. 28 stycznia PPS i SDKPiL wezwały do strajku który objął 400 tys. robotników. W Warszawie doszło do starć zbrojnych, w których zginęło ok. 90 osób. Podobnie krwawy przebieg miały wystąpienia w Zagłębiu Dąbrowskim, Skarżysku i Radomiu. Śmiercią 32 uczestników zakończyła się manifestacja 1-majowa w Warszawie. Celem wystąpień było dążenie do zmian sytuacji politycznej i ekonomicznej narodu polskiego. Na przebieg wypadków wywierały wpływ partie polityczne o różnych odcieniach, m.in.: Polska Partia Socjalistyczna (PPS), Niezależny Związek Robotniczy, Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy, Polski Związek Ludowy.
Napięta sytuacja w ośrodkach przemysłowych utrzymywała się od co najmniej 1904 roku na skutek pogarszających się warunków pracy i informacjach o serii kompromitujących niepowodzeń Rosji podczas wojny z Japonią. Największa organizacja socjalistyczna na ziemiach polskich, Polska Partia Socjalistyczna, powołała pierwsze bojówki partyjne już w maju 1904 roku. 13 XI 1904 doszło do starć zbrojnych Oddziałów Bojowych PPS (OB PPS) z policją i Kozakami w czasie demonstracji antywojennej na placu Grzybowskim w Warszawie.
16 grudnia - 90 rocznica śmierci Gabriela Narutowicza - I Prezydenta RP
16 grudnia 1922 roku, w pięć dni po objęciu urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Gabriel Narutowicz zginął w galerii "Zachęta", zastrzelony przez powiązanego z endecją malarza i fanatycznego nacjonalistę Eligiusza Niewiadomskiego.
ŚMIERĆ PREZYDENTA
A kiedy wybrał Cię naród,
kiedyś jechał przysięgę składać
na Wolność,
na Wierność,
na Prawo –
wyszło chamstwo z mroków, lupanarów
wyszła kupców i łotrów gromada
nienawiścią Cię przyjąć i wrzawą.
Pod Twe nogi,
Pod konie żołnierzy
Nie rzucali Ci kwiatów świeżych.
Z bliska –
Z białych rąk, z tłustych rąk,
nie roboczych,
to, co mieli, rzucali przed oczy:
brud i wyzwiska.
Gdyś się nie uląkł swej pracy,
gdyś się troski nie uląkł
i nad mrok wyrastałeś co dnia –
nie zmogli Cię inaczej,
tylko z tyłu, kulą.
Edward Szymański
11 grudnia - 90 rocznica zaprzysiężenia Gabriela Narutowicza na Prezydenta RP
11 grudnia 1922 roku, po wygranych wyborach, Gabriel Narutowicz został pierwszym prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej. O jego wyborze przesądziły głosy lewicy, mniejszości narodowych oraz PSL "Piast". Zwycięstwo Narutowicza było bardzo dużym zaskoczeniem dla prawicy, która spodziewała się, że bez problemu dojdzie do wyboru jej kandydata. Zaraz po wyborze Prezydenta, prawica (ugrupowania katolickie i narodowe) rozpoczęła przeciwko niemu napastliwą kampanię prasową, zarzucając mu ateizm, przynależność do masonerii oraz zdobycie urzędu dzięki głosom mniejszości narodowych. Krytykowała go również za powiązania z Józefem Piłsudskim i popieranie polityki Naczelnika Państwa. Przeciwko zaprzysiężeniu elekta endecja wznieciła w Warszawie rozruchy uliczne.
28 marca - 98 rocznica urodzin Jana Mulaka
28 marca 1914 roku urodził się w Warszawie Jan Mulak - ideowy patron Kongresu Nadzwyczajnego PPS, który odbył się 14 grudnia 2003 roku w 55. rocznicę rozwiązania PPS. Honorowe przewodnictwo PPS nadane mu w 1998 roku przez XXXV Kongres wyznaczyło rolę, jaką odegrał w budowaniu zrębów nowej polskiej lewicy socjalistycznej.
Wychował się w stolicy, tutaj zdobywał wiedzę, najpierw na warszawskiej Pradze, później w murach Politechniki Warszawskiej, jeszcze później na stołecznych stadionach i w halach sportowych. W Warszawie przetrwał aktywnie okres okupacji i powstania warszawskiego jako jeden z dowódców podziemia. Był podczas okupacji kierownikiem Wydziału Wojskowego „Barykady Wolności", później zastępcą komendanta formacji bojowo--milicyjnych Polskich Socjalistów, kierownikiem Wydziału Wojskowego RPPS oraz sekretarzem KC RPPS. Uczestniczył aktywnie w kształtowaniu się obrazu politycznego Polski powojennej, mając wpływ na sytuację lewicy.
Koniec lat 80. to dla Jana Mulaka czas i próba znalezienia w zmieniającej się Polsce miejsca dla PPS. Wrócił wówczas, po okresie wielkiego tryumfu w sporcie, do swego pierwszego żywiołu - polityki. Organizował w nowych warunkach, w gronie starych przyjaciół, ale także napływającej szeroko młodzieży, Polską Partię Socjalistyczną.
W latach 1993-1997 zasiadał w ławach Senatu RP i był, jako najstarszy z senatorów, jego Marszałkiem - seniorem. Miał w swym życiu dwie wielkie miłości: sport i politykę, politykę i sport - na przemian. Mógł czuć się człowiekiem spełnionym - do końca życia pozostał też człowiekiem skromnym. Zmarł w Warszawie 31 stycznia 2005 roku .
(Wykorzystano informacje ze wstępu do książki: Jan Mulak, "Dlaczego", Warszawa 2006)
15 lutego - 77 rocznica śmierci Bolesława Limanowskiego
15 lutego 1935 r. zmarł w Warszawie współtwórca Polskiej Partii Socjalistycznej - Bolesław Limanowski. Urodzony w październiku 1835 r. w Podgórzu na terytorium dzisiejszej Łotwy, działacz spiskowy przed powstaniem styczniowym, publicysta, historyk i socjolog, nestor polskiego socjalizmu i senator II RP, w listopadzie 1892 r. przewodniczył w obradach zjazdu przedstawicieli stronnictw socjalistycznych zaboru rosyjskiego, który stał się zjazdem założycielskim Polskiej Partii Socjalistycznej. Dał
on początek strukturom PPS, w tym Związkowi Zagranicznemu Socjalistów Polskich (ZZSP), do którego początkowo należał Limanowski, następnie po powrocie do kraju do PPS-Frakcji Rewolucyjnej, by w roku 1919 powrócić do PPS. Jako znany działacz socjalistyczny był zapraszany na wiele polskich i międzynarodowych kongresów, gdzie konsekwentnie bronił zasad walki o niepodległość narodową. Tak było między innymi podczas międzynarodowego kongres socjalistycznego w Paryżu w 1889 r. W czerwcu 1908 r. uczestniczył w zjeździe Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej (PPSD), który odbył się w Krakowie. Rok później brał udział w IX Zjeździe PPS-Frakcji Rewolucyjnej w Wiedniu, zaś w roku 1910 w kongresie socjalistycznym w Kopenhadze. Angażował się też w akcje oświatowe socjalistów galicyjskich. Jeździł po kraju z wykładami i odczytami. Po pierwszej wojnie światowej, ze względu na wiele dolegliwości, ograniczył działalność polityczną. Pisał ważne listy i odezwy, kontynuował działalność naukową.
W 1922 r. został senatorem. Wybrany z listy PPS, piastował tę godność do końca życia. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Starych Powązkach. Wśród wielu tytułów, jakie otrzymał najważniejsze to: doktorat honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu we Lwowie, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Historycznego.
15 stycznia - 93 rocznica śmierci Róży Luksemburg
15 stycznia 1919 r. - po udziale w powstaniu robotniczym, które objęło tzw. dzielnicę prasową w Berlinie, została zamordowana działaczka polskiego i miedzynarodowego ruchu socjalistycznego - Róża Luksemburg. Intelektualistka, przedstawicielka lewego skrzydła II Międzynarodówki. Początkowo w PPS, od 1893 wraz z Leonem Jogichesem założyła partię Socjaldemokracja Królestwa Polskiego (SDKP) przekształconą w 1900 w Socjaldemokrację Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL). Redagowała w Paryżu organ partyjny Sprawa Robotnicza, a od 1898 przebywała w Niemczech, gdzie należała do przywódców Socjaldemokratycznej Partii Niemiec. Będąc gorącą obrończynią pluralizmu, wolności poglądów i prasy, krytykowała Lenina i partię bolszewicką, zarzucając brak poszanowania dla demokracji. Znany jest jej aforyzm: "Nie ma prawdziwego socjalizmu bez demokracji, tak jak nie ma prawdziwej demokracji bez socjalizmu". Ignacy Daszyński w pracy „Czy socjaliści mogą uznać dyktaturę proletariatu?” wskazywał m.in.: "... Rosyjska rzeczywistość mogła stworzyć tylko potworną karykaturę przypuszczeń Karola Marksa. Toteż gorąca wyznawczyni Marksa i zwolenniczka bolszewizmu, ale żyjąca przez całe życie w Europie, dr Róża Luksemburg, musiała potępić bolszewizm za zdeptanie demokracji przez dyktaturę."
17 stycznia - 67 rocznica wyzwolenia Warszawy 17 stycznia 1945 r. - W tym dniu Warszawa została wyzwolona spod okupacji niemieckiej przez wojska radzieckie i działające w ich składzie odziały
I Armii WP. 19 stycznia 1945 r. - W zrujnowanych Alejach Jerozolimskich odbyła się defilada I Armii Wojska Polskiego. Wprost z defilady - która była osłaniana z powietrza przez samoloty I Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa" - dywizje ruszyły w pogoń za przeciwnikiem. W mieście pozostał osadzony przez dowódcę WP gen. broni Michała Rolę-Żymierskiego garnizon, którego zadaniem było przywrócenie Warszawy do nowego życia. Wyzwolona Warszawa, to morze ruin i zgliszcz - obraz zniszczeń został utrwalony m.in. na serii zdjęć wykonanych w 1947 r. przez amerykańskiego architekta Henry Cobb'a ( zob. obok: plik pdf "Warszawa 1947" ), a także odtworzony na filmie "MIASTO RUIN - Przelot Liberatora nad zburzoną Warszawą". Zobacz>>
Przegląd 3/2012/
"Z martwych- wstanie Warszawy" Odbudowa stolicy była nie mniej narodowa niż powstania: kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe czy warszawskie. I była możliwa jedynie pod warunkiem, że Warszawa pozostanie stolicą Polski, siedzibą władz państwowych. Tylko stołeczność gwarantowała zgromadzenie gigantycznych środków materialnych i organizacyjnych pozwalających na podźwignięcie miasta z ruin. Zniszczeniu uległo 85% zabudowy w centralnej części miasta – między Dworcem Gdańskim, Towarową i Okopową, Polem Mokotowskim, brzegiem Wisły. Na tym obszarze (11 km kw.) w przedwojennej Warszawie mieszkało 800 tys. osób.
Więcej>>
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
10 listopada 1918 r. (niedziela) - Józef Piłsudski, Komendant polskich legionów, uwolniony z twierdzy Magdeburg przez władze niemieckie w przeddzień abdykacji cesarza Niemiec Wilhelma II, wraz z Kazimierzem Sosnkowskim, przyjechał pociągiem do Warszawy.
11 listopada 1918 r. (poniedziałek) - Dekret Rady Regencyjnej do narodu polskiego o przekazaniu władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu:
"Wobec grożącego niebezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, dla ujednostajnienia wszelkich zarządzeń wojskowych i utrzymania porządku w kraju, Rada Regencyjna przekazuje władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu. Po utworzeniu Rządu Narodowego, w którego ręce Rada Regencyjna, zgodnie ze swymi poprzednimi oświadczeniami, zwierzchnią władzę państwową złoży, Brygadier Józef Piłsudski władzę wojskową, będącą częścią zwierzchniej władzy państwowej, temuż Rządowi Narodowemu zobowiązuje się złożyć, co stwierdza podpisaniem tej odezwy. Dan w Warszawie, dnia 11 listopada 1918 roku. Aleksander Kakowski, Józef Ostrowski, Zdzisław Lubomirski, Józef Piłsudski
"
11 listopada był dniem wielkiej manifestacji sił lewicy w Warszawie. Wtedy też Piłsudski ukazał się entuzjastycznym tłumom. Wygłosił przemówienie, ale nie przyjął oferowanego mu sztandaru PPS twierdząc, że nie może przyjąć symbolu jednej partii, gdyż pragnie reprezentować cały naród. .
13 listopada 1918 r. (środa) - szefowi rozwiązanego rządu lubelskiego Ignacemu Daszyńskiemu Piłsudski powierzył misję tworzenia nowego gabinetu. Zakończyła się ona jednak niepowodzeniem, przede wszystkim z powodu sprzeciwu stronnictw prawicowych, zwłaszcza Narodowej Demokracji.
18 listopada 1918 r. (poniedziałek) - pierwszy oficjalny rząd niepodległej Polski utworzył inny socjalista Jędrzej Moraczewski, który nie wzbudzał tak wielkich obaw prawicy, jak Daszyński.
22 listopada 1918 r. (czwartek) - nowy rząd opracował, a Piłsudski zatwierdził "Dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej". Na mocy tego dekretu, który był swego rodzaju ustawą zasadniczą, Piłsudski obejmował, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa "Najwyższą Władzę Republiki Polskiej".
26 października - 145-a rocznica urodzin I. Daszyńskiego Ignacy Ewaryst Daszyński - urodził się 26 października 1866 w Zbarażu na Podolu. W 1872 rozpoczął swą edukację . - świadectwo dojrzałości otrzymał 22 września 1888. Dostał się na Uniwersytet Jagielloński na wydział filozoficzny. Już wówczas utrzymywał kontakty ze środowiskami socjalistycznymi Krakowa. Późniejstudiował też nauki przyrodnicze w Zurychu. Po powrocie do kraju we wrześniu 1890, zamieszkał najpierw w Krakowie, a
później we Lwowie. W 1891 r.Przewodniczył delegacji socjalistów polskich z trzech zaborów na II Międzynarodowy Kongres Robotniczy i Socjalistyczny, a w 1897 został posłem do parlamentu austriackiego, gdzie został szefem klubu poselskiego Związku Posłów Socjalno- Demokratycznego. 12 maja 1902 Daszyński został radnym Krakowa.
W nocy z 6 na 7 listopada 1918 w Lublinie powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, którego premierem został Ignacy Daszyński. Ostatecznie lubelski rząd pod przewodnictwem Daszyńskiego podporządkował się 14 listopada Józefowi Piłsudskiemu. Po wyjściu z rządu Daszyński skupił się na pracy nad uchwaleniem nowej ustawy zasadniczej. Konstytucja marcowa została przyjęta 17 marca 1921, a zasługą socjalistycznego lidera był m.in. jej demokratyczny charakter.
31 października - 75 lat od śmierci I. Daszyńskiego Ignacy Daszyński zmarł w Bystrej Śląskiej w nocy z 30 na 31 października 1936 r. 3 listopada 1936 obył się pogrzeb z udziałem wielu tysięcy ludzi w Krakowie. Z Warszawy wyruszył specjalny pociąg, zaś Ministerstwo Komunikacji przyznało bezpłatne bilety powrotne uczestnikom pogrzebu. W dniu pogrzebu we wszystkich zakładach pracy miasta na 5 minut wstrzymano pracę. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Do końca życia związany był z Polską Partią Socjalistyczną. 26 kwietnia 1919 w wyniku zjednoczenia PPSD, PPS i PPS Zaboru Pruskiego utworzono jednolitą PPS, a Ignacy Daszyński wszedł w skład Rady Naczelnej partii i został jednym z jej przewodniczących.
Pomimo stanu zdrowia, w trakcie XIX Kongresu PPS (30 grudnia 1923 – 1 stycznia 1924) ponownie został wybrany przewodniczącym Rady Naczelnej PPS. Wybór został również ponowiony na XX Kongresie PPS (31 grudnia 1925 – 3 stycznia 1926). W wyborach parlamentarnych w marcu 1928 PPS osiągnęła 14% głosów i 64 mandaty poselskie. Na pierwszym posiedzeniu Sejmu 27 marca 1928 I.Daszyński został wybrany na marszałka Sejmu. Po wyborze Daszyński złożył funkcje partyjne: przewodniczącego rady Naczelnej PPS i redaktora "Pobudki", pozostał nadal przewodniczącym Zarządu Głównego TUR.
Pomimo czasowego wycofania się z działalności, na XXII Kongresie PPS (23–25 maja 1931) w Krakowie ponownie wybrano go przewodniczącym Rady Naczelnej PPS, zaś na XXIII Kongresie PPS (2–5 lutego 1934) w Warszawie wybrano go honorowym przewodniczącym Polskiej Partii Socjalistycznej.