PROGRAM RADOMSKI PPS-broszura :: ignacydaszynskicom Daszyński Stowarzyszenie im Daszyńskiego daszynskistowarzyszenie Lewica stowarzyszeniedaszynski Ignacy Daszyński Stowarzyszenie Daszyńskiego Info PPS

PROGRAM RADOMSKI PPS-broszura

<<< Powrót do: "Publicystyka PPS" >>>

Stowarzyszenie im. Ignacego Daszyńskiego, wybitnego przywódcy Polskiej Partii Socjalistycznej, pierwszego premiera Rządu niepodległej Polski, zorganizowało rok temu, w roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, konferencję przypominającą PROGRAM RADOMSKI i aktualność wielu jego idei oraz postulatów.

O AKTUALNOŚCI

„PROGRAMU RADOMSKIEGO” PPS

Materiały z Konferencji zorganizowanej przez

Stowarzyszenie im. Ignacego Daszyńskiego,

która odbyła się w Warszawie,

w dniu 27 stycznia 2018 r

Wydawca: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora

Pułtusk–Warszawa 2018; ISBN 978-83-7549-297-2

Redakcyja naukowa:
Stefan Budziszewski, Krystyn Dąbrowa,Ryszard Łukasiewicz, Jerzy Stefański

WSTĘP

Polska Partia Socjalistyczna stanowiła w II Rzeczpospolitej poważną siłę polityczną. Jej działacze i członkowie odegrali ważną i twórczą rolę w okresie kształtowania ustroju państwowego i społecznego zrodzonej po 123 latach niewoli państwowości Polski. W niepodległej Rzeczpospolitej, do czasu majowego puczu Piłsudskiego, a nawet jeszcze w pierwszej połowie lat 30-tych, stanowili w parlamencie RP ważny czynnik broniący demokracji i praw pracowniczych. W drugiej połowie tej dekady, gdy niepodzielne rządy objęła sanacja ograniczająca demokrację i prawa obywatelskie oraz w szczególności prawa ludzi pracy, PPS zmuszona była przejść do opozycji, a w proteście przeciw antydemokratycznej tzw. kwietniowej Konstytucji (1935) oraz ordynacji wyborczej ograniczającej prawa opozycji, zdecydowała się na zbojkotowanie udziału w wyborach parlamentarnych i od 1935 r. zabrakło Związku Polskich Posłów Socjalistycznych w Sejmie i Senacie II RP. Pod rządami zmierzającej do dyktatury sanacji umacniały się także nacjonalistyczne, wzorujące się na faszyzmie skrajne organizacje endeckie. Sytuacja w niektórych krajach Europy, szczególnie w sąsiadujących Niemczech, gdzie w 1933 roku zwyciężyła w wyborach faszystowska partia Hitlera, a już w parę miesięcy później (15 czerwca 1933) zdelegalizowana została Socjalistyczna Partia Niemiec (SPD), a wcześniej jeszcze Komunistyczna Partia Niemiec (KPD) uświadomiła przywódcom PPS, że parlamentarne formy walki o zmianę ustroju w takich międzynarodowych warunkach i doświadczeniach są co najmniej niewystarczające. Stąd w końcu lipca 1935 r. PPS zawiera - chociaż krótkotrwały - „pakt o nieagresji” z KPP i aktywniej włącza się w strajkowe i inne, „uliczne” formy walki o prawa ekonomiczne i polityczne robotników. W końcu 1935 r. i w pierwszej połowie 1936 r. jednolitofrontowi działacze PPS uczestniczyli, wspólnie z komunistami m.in. w takich robotniczych wystąpieniach jak strajk włókniarzy łódzkich, strajk okupacyjny w krakowskim „Sempericie” czy w lwowskiej demonstracji w czasie pogrzebu zastrzelonego przez policję bezrobotnego. W obu ostatnich przypadkach władze sanacyjne użyły nie tylko policyjnej siły ale również nie zawahały się użyć ostrej amunicji. W Krakowie od policyjnych kul zginęło 8 robotników, a we Lwowie 19 demonstrantów. Niedługo potem w tłumieniu organizowanych strajków wiejskich użyto także wojsko. Zginęło wówczas 44 chłopów.
W takiej, zmierzającej ku dyktaturze sytuacji krajowej i coraz groźniejszej, bo w coraz wyraźniej ujawniających się rewanżystowskich zamiarach Hitlera w stosunku do Austrii, Czechosłowacji, a także Polski, Polska Partia Socjalistyczna odbyła na przełomie stycznia i lutego 1937 r. XXIV Kongres, który po dyskusji przyjął „PROGRAM PPS” zwany od miejsca jego odbycia „PROGRAMEM RADOMSKIM”. Był to ostatni przedwojenny Kongres PPS oraz Program, który chociaż nie mógł być zrealizowany ani w ciągu dwóch i pół roku II RP, ani tym bardziej w okresie wojny i okupacji, ale tkwił w świadomości nie tylko działaczy związanych z PPS ale w ogóle w pamięci ludzi lewicy jako idea pomagająca kreślić programy do działania w okresie powojennym, a wiele myśli i postulatów w nim zawartych znaleźć można także w Manifeście PKWN z 1944 r. oraz innych dokumentach i działaniach władz Polski Ludowej, gdy PPS współrządził z PPR. Niestety, nie wszystkie postulaty PROGRAMU RADOMSKIEGO - z przyczyn obiektywnych, związanych chociażby z przynależnością do kierowanej przez Związek Radziecki „wspólnoty krajów socjalistycznych” i w związku z tym z koniecznością liczenia się z innym niż zarysowany w PROGRAMIE RADOMSKIM socjalizmem, a także z powodu błędów rządzących w okresie PRL - nie można było zrealizować. Obecnie, gdy w latach 90-tych zwyciężyły siły, które przywróciły w Polsce kapitalizm i przekreśliły wiele z socjalnych i innych zdobyczy ludzi pracy, gdy samo pojęcie „ustrój socjalistyczny” jest na politycznym indeksie, warto powrócić do tekstu Programu Radomskiego Polskiej Partii Socjalistycznej i przemyśleć zawarte w nim myśli i nadzieje na „POLSKĄ RZECZPOSPOLITĄ SOCJALISTYCZNĄ”. Dlatego też Stowarzyszenie im. Ignacego Daszyńskiego wybitnego przywódcy Polskiej Partii Socjalistycznej, pierwszego premiera Rządu niepodległej Polski zorganizowało konferencję przypominającą PROGRAM RADOMSKI i aktualność wielu jego idei oraz postulatów.
Konferencja odbyła się w Warszawie, w dniu 27 stycznia 2018 r.

Zarząd Stowarzyszenia

Zobacz obok "Spis treści" broszury "O AKTUALNOŚCI„PROGRAMU RADOMSKIEGO” PPS" >>>

Zapoznaj się z pozycjami "Spisu treści" - przekierowanie poprzez kliknięcie na podkreślone punkty >>>

oraz zobacz galerię zdjęć z konferencji >>>

<<< Powrót do "Aktualności" >>>

Strona tytułowa broszury wydanej po Konferencji: O AKTUALNOŚCI "PROGRAMU RADOMSKIEGO PPS" - Warszawa, 27 stycznia 2018

Spis treści

1. Wstęp

2. Maria Szyszkowska -

O aktualności celów i zadań dla PPS określonych w „programie radomskim”

3. Władysław Kulesza - PPS

w okresie międzywojennym
na forum parlamentu II RP

4. Ryszard Piotrowski - Idee PPS,

a wartości europejskie

5. Jan Pytel - Sprawa realizacji „programu radomskiego”

Aneksy

1. Program Polskiej Partii Socjalistycznej uchwalony na XXIV Kongresie w Radomiu w dniu 2 lutego 1937 r.
2. Program Polski Ludowej PPS-WRN (1940/41)
3. Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 22 lipca
1944 r.
4. Dekret PKWN z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej
5. Uchwała Rady Naczelnej PPS z dn. 31.III i 1.IV.1946 r. „0 podstawie ruchu socjalistycznego wczoraj i dziś”
6. 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego
z 17.08.1980 r.