1944-Bitwa pod Diablą Górą :: ignacydaszynskicom Daszyński Stowarzyszenie im Daszyńskiego daszynskistowarzyszenie Lewica stowarzyszeniedaszynski Ignacy Daszyński Stowarzyszenie Daszyńskiego Info PPS

1944-Bitwa pod Diablą Górą

<<< Powrót do "Aktualności" >>>

Bitwa 25 pułku piechoty Armii Krajowej pod Diablą Górą,

która odbyła się w dniu 16 sierpnia 1944 roku.

Źródło: https://eop24.net/wiadomosci-opoczno/troche-historii

W końcu lipca 1944 r. dowództwo Obwodu Piotrowskiego AK nakazało koncentrację oddziałów partyzanckich: „Wicher" (dowódca por. Witold Kucharski „Wicher), „Burza"(dowódca sierż. Stanisław Karliński „Burza"), „Grom" (dowódca ppor. Aleksander Arkuszyński „Maj") i „Trop" (dowódca ppor. Jan Matecki „Grom"). Następnie wzmocniono je m.in. oddziałami: por. Kazimierza Załęskiego „Bończy", ppor. Henryka Furmańczyka „Henryka" i oddziałem sowieckim mjr „Cybulskiego". Z oddziałów tych utworzono 1 batalion 25 pp AK Ziemi Piotrkowsko – Opoczyńskiej pod dowództwem mjr Rudolfa Majewskiego „Leśniaka".

Mjr „Leśniak" polecił kompanii por. ,,Bończy", by w pobliżu wsi Klew urządzić zasadzkę na powracającą 37-osobową grupę żandarmerii. Zorganizowano ją przy zakręcie drogi między Klewem, Brzeziem i Sulborowicami. Partyzanci zaskoczyli żandarmów. W walce zginęło ich 19, a 17 poddało się (1 zbiegł). Zdobyto 3 ckm-y z amunicją w skrzyniach, 5 lkm-ów, 15 pm-ów. 26 kb oraz pistolety, 10 koni i 6 wozów. Rannych zostało 3 partyzantów. Odbito też aresztowanych mieszkańców.

Niemcy w odwecie jeszcze tego samego dnia zorganizowali ekspedycję karną w sile około 400 żołnierzy Wehrmachtu i żandarmerii, pod dowództwem ppłk von Vultejusa. O ruchu kolumny 13 samochodów ciężarowych w kierunku Diablej Góry zameldowały placówki AK. Mjr „Leśniak" przeszedł do obrony w rejonie tego wzniesienia, a część sił z taborami przesunął kilka kilometrów dalej na południowy wschód. Siły niemieckie rozwinęły się do natarcia (około godz. 15.00) od strony wsi Brzezie w kierunku Diablej Góry.

Rudolf Majewski „Roman" do przeciwuderzenia wyznaczył oddziały partyzanckie: „Burza" (około 130 partyzantów), „Grom" (75 partyzantów), „Błyskawica" (75 partyzantów) i kompanię mjr. „Cybulskiego" (80 partyzantów).

Niemcy wprowadzili do walki nowe siły (kompanię własowców), lecz zostały one zatrzymane przez oddział „Grom". Wówczas zaczęli ostrzeliwać linię obrony jednostek partyzanckich z granatników i moździerzy. Kpt. Hilary Moraczewski, dowodzący obroną, chcąc uniknąć strat, rozkazał oddziałom przejść do przeciwnatarcia. Partyzanci zaczęli szybko przejmować inicjatywę i po trzech godzinach zaciekłej walki zagrozili nieprzyjacielowi całkowitym okrążeniem i rozbiciem. W tej sytuacji Niemcy wycofali się z pola walki. Łączne straty niemieckie tego dnia wyniosły ponad 60 zabitych, kilkudziesięciu rannych i 17 wziętych do niewoli. Partyzanci mieli 10 zabitych i 3 rannych. Na wrogu zdobyto 2 rkm-y, 3 lkm-y, 2 granatniki, 14 pm-ów, 32 lcb, około 30 pistoletów, granaty i amunicję.

Diabla Góra to wzgórze o wysokości 285,1 m n.p.m. pomiędzy rzekami Pilicą i Czarną w rejonie wsi Klew – Brzezie – Wacławów – Wólka Skotnicka – Wolica – Poręba – Skórkowice w gminach Żarnów i Aleksandrów. To słynne miejsce bitew: oddziałów partyzanckich z 25 pułku piechoty Armii Krajowej i III Brygady Gwardii Ludowej z Niemcami

25 pułku piechoty AK

16 sierpnia 1944 r.

III Brygady Gwardii Ludowej

23 - 24 października 1943 r